Orhan Erkmen: Yıldız Kralı Bir Sağ Haf

Futbol tarihimizin sessiz tanıkları vardır. Bunlar genç yaşta üst düzey takımlarda oynamış, hatta bir kısmı milli formayı da giymiştir. Lakin futbolcuların bugünkü gibi çok yüksek paralar kazanamadığı devirlerde geleceklerini güvence altına almak için sessiz sedasız sahneden çekilip hayat mücadelesine atılmışlardır. Karşıyaka’da parlayan, genç milli takımla dünya şampiyonasına katılan Orhan Erkmen de bu sessiz tanıklardan biri. Karşıyaka’dan önce Fenerbahçe’ye transfer oldu, ardından yıldızları kadrosunda toplayan Karagümrük’e geçti ve genç yaşta futbolu bırakarak iş hayatına atıldı. Uzun süre İstanbul’da çalıştıktan sonra İzmir’e dönen Orhan Erkmen, kendisiyle görüştüğümüz Karşıyaka kulübünde futbolculuk günlerini anlattı.

“18 Şubat 1933 Rodos doğumluyum. Beş yaşındayken İzmir’e geldik. Evimiz Alaybey’deydi. Çocukluğum burada geçti. Asım liglerinde top oynamaya başladım. Benim kulübüm Üçok’tu. Asım ligleri Karşıyaka, Alaybey, Bostanlı gibi semtlerden özellikle gençlerin oynadığı mahalle takımlarının yer aldığı bir ligdi. Karşıyaka kulübünün doğal oyuncu kaynağıydı bu lig. Burada yapılan maçlarda sivrilen gençler takıma alınırdı.”

Asım Liginde mücadele eden Üçok takımı. Orhan Erkmen alt sırada, sol başta.

“Karşıyaka Lisesi’nde okumaya başlayınca okul takımına girdim. Karşıyaka Lisesi takımıyla 1952’de Asım Ligi şampiyonu olduk. Bu takımın birçok oyuncusu Karşıyaka takımına girdi. Ben de 1952-53 sezonundan itibaren Karşıyaka birinci takımına alındım.  1954’te henüz Karşıyaka Lisesi’nde talebeyken Genç Milli Takıma seçildim ve Almanya’da yapılan Dünya Kupasına katıldım.”

1954’te Almanya’da düzenlenen Dünya Gençler Kupasına katılan Genç Milli Takımda geleceğin yıldızları forma giyiyordu. Beşiktaşlı Varol, Adaletli Nihat ve Erol Topoyan, Galatasaraylı Tayyar Cavcav ve Küçük Ali (Soydan), Altaylı Coşkun, gelecekte Fenerbahçe’de parlayacak olan Beylerbeyi’nden Şeref Has ve yine Galatasaray’da parlayacak olan Eskişehir Şekersporlu Ergun Ercins ile Yün Mensucatlı Metin Oktay bu takımda yer alıyordu. Orhan Erkmen de Karşıyaka’dan arkadaşı Erdoğan Gürhan ile birlikte bu kadroya girmişti. Grubunu birinci bitiren takım yarı finalde ev sahibi Batı Almanya’ya, üçüncülük maçında Arjantin’e yenilerek dünya dördüncülüğünü kazanmıştı.

Genç Milli Takım, 15 Nisan 1954’te 0-0 berabere kaldığı Avusturya maçının seremonisinde (soldan sağa): Kaptan Nihat Çapalar (Adalet), kaleci Yüksel Alkan (Ankaragücü), Necdet Elmasoğlu (İzmirspor), Coşkun Dağlıoğlu (Altay), Aydın Milli (Güneşspor), Erdoğan Gürhan (Karşıyaka), Şeref Has (Beylerbeyi), Güngör Salman (Galatasaray), Güngör Tetik (Adalet), Ali Soydan (Galatasaray), Orhan Erkmen (Karşıyaka).
Karşıyaka Lisesi 4-A sınıfındaki arkadaşları, Dünya Kupası için Almanya’ya gidecek olan Orhan Erkmen’i çiçek vererek uğurlamış.

“Karşıyaka Lisesi’ni bitirdikten sonra o zamanki adıyla İzmir Yüksek Ekonomi ve Ticaret Okulu’na girdim. Bu okul daha sonra İktisadi İdari Bilimler Fakültesi haline geldi. 1956’ya kadar Karşıyaka’da oynadım. Dört sezon Karşıyaka formasıyla İzmir mahalli liginde mücadele ettim. Bu arada birkaç kez İzmir Karmasına seçildim. 1956 yazında Fenerbahçe’ye gittim. Fenerbahçe’nin İzmir’de kaleci Hüsnü diye bir temsilcisi vardı. Yaşça Cihat’tan daha büyüktü. O burada futbolcu seçer, kulübe tavsiye ederdi. Tahir abi bizim başkandı. Bir gün Fenerbahçe’nin menajeri Ahmet Erol ve Hüsnü’yle beraber eve geldiler. ‘Orhan hadi kalk İstanbul’a gidiyoruz,’ dediler. Valide bunu duyunca başladı ağlamaya, ‘Ben sensiz ne yaparım,’ diye. Babamı on yaşımdayken kaybetmiştim. İki kardeştik biz, Atilla benden küçüktü. O da Karşıyaka’da kalecilik yaptı. Valide ikimizi de düşkündü. Gelenlere, ‘Siz şimdi gidin ben bir hafta onu oyalarım,’ dedim. Sonunda annem ikna oldu.”

Karşıyaka’nın 1954-55 kadrosu. Soldan sağa ayaktakiler: Cevat Gök, Mete İpekoğlu, Erdoğan Heper, Orhan Erkmen, “Tatar” Özcan, “Tekdiş” Nusret. Oturanlar: “Arnavut” Kemal Örgev, Yılmaz Şele, “Puşkaş” Ergun Öztuna, Gökhan Nil, Nedret.

Aslında o sezon Orhan Erkmen’i gözüne ilk kestiren İstanbul kulübü Fenerbahçe değil Galatasaray olmuş. Bu konuda şunları söylüyor: “Genç Milli Takımla dünya şampiyonasında başarılı olunca A Milli Takım aday kadrosuna çağrılmıştım. Fransa’yla maç yapılacaktı. Aday kadroya katılmak üzere İstanbul’a gittim. O sırada Galatasaray beni istemişti, hatta hazırlık maçını Galatasaray eşofmanıyla izlerken çekilmiş resimlerim gazetelerde çıktı. Galatasaray’da idmana da çıktım fakat Karşıyaka kulübü beni vermedi.”

(Milliyet)

Böylece Orhan Erkmen 1956-57 sezonunda Ergun Öztuna ile birlikte Fenerbahçeli olmuştu. Bu transferden eline geçeni sorduğumuzda şöyle anlatıyor: “Fener’e gideceğim zaman Tahir abi kulüple 9.000 liraya anlaştı. 6.000 lirasını Karşıyaka aldı, 3.000 lirasını ben aldım. O 6.000 lira Karşıyaka kulübünün altı aylık bütçesiydi o zaman. Bir de hasılatı Karşıyaka’ya kalmak üzere İzmir’de bir maç yapılmıştı.”

Can Bartu, Orhan Erkmen, Ergun Öztuna.

Fenerbahçe’de iki sezon geçiren Orhan Erkmen, ilk sezonunda Lefter’li, Can’lı, Naci’li, Basri’li, kaleci Şükrü’lü kadroyla İstanbul Profesyonel Liginde şampiyonluk yaşamış. Galatasaray’la nefes nefese geçen şampiyonluk yarışı ezeli rakibe karşı son maçta elde edilen 3-0’lık galibiyetle neticelenmiş. İlk geldiği zaman kulübün Moda’da tuttuğu eve yerleşmiş. Şükrü ve Basri’yle birlikte beş sene bu evde oturmuş.

1956-57 İstanbul Profesyonel Ligi şampiyonu Fenerbahçe. Soldan sağa ayaktakiler: Turhan, Nedim Günar, Niyazi, Şirzat, Lefter, Şeref Has, Basri Dirimlili, Avni, Can Bartu, Necdet. Oturanlar: Ergun, Selahattin, Orhan Erkmen, Şükrü Ersoy, Seracettin, Naci Erdem.

1956 yazında Fenerbahçe’ye yeni geldiği sırada takımla birlikte Fransa, Hollanda ve Almanya’ya yapılan Avrupa turnesine katılmış. “Paris’te gece maçı yapmıştık. Plastik topla oynadık maçı. Öyle zor ki o topla oynamak. Vuruyorsun uçuyor, yavaş vuruyorsun gitmiyor. Plastik top, çimen saha ve gece maçı, bunların hiçbirine alışık değildik.” Bunları anlatırken turneye çıkan kafilenin fotoğrafını gösteriyor Orhan Erkmen. Bu dönemdeki yöneticileri sorduğumuzda, Fenerbahçe’de oynadığı sırada başkanlığı DP milletvekili Agâh Erozan’ın yaptığını ama daha çok Ankara’da bulunduğu için işleri Büyük Fikret’in yönettiğini söylüyor.

Fenerbahçe kafilesi 1956 yazında çıktığı Fransa, Almanya, Hollanda seyahati öncesi Yeşilköy Havalimanında.

1957-58 sezonunda da Fenerbahçe formasıyla mücadele etmiş Orhan Erkmen ama takım bu kez Galatasaray’ın ardında ligi ikinci sırada bitirmiş. O sezon unutamadığı maçlardan biri 30 Mart 1958’de Ankara’da Galatasaray ile oynadıkları Başvekil Kupası. O maçı şöyle hatırlıyor: “Maç 1-1 berabere sona erince uzatmaya gidilmedi. Tekrar oynansın diyenler oldu ama sonunda kupanın ortadan ikiye kesilmesine karar verildi. Başbakan Adnan Menderes kupayı takım kaptanları Turgay ve Naci’ye verdi.”

Başvekil Kupası maçından sonra Fenerbahçe ve Galatasaraylı futbolcular, Adnan Menderes ile birlikte.

1958-59 sezonunda İstanbul’un yükselişe geçen bir takımında, Karagümrük’te bulmuş kendini Orhan Erkmen: “Karagümrük 1958’de İstanbul Profesyonel Ligine terfi etmişti. O zaman büyük bir transfer hamlesine kalkıştılar. Kadri’yle aynı sezon Karagümrük’e geldik. Başkan İbrahim Sevin İzmirliydi. Burada mensucat fabrikası vardı fakat kendisi İstanbul’da yaşıyordu zira büyük müşterileri hep İstanbul’daydı. Orada da işyeri vardı. Fahri Somer de o zaman kulübün umumi kaptanıydı. Kadri Aytaç o zaman 57.000 lira almıştı ki Türkiye’de rekordu o zaman. Ben de 37.000 lira aldım. O parayla Suadiye’de oturduğum evi almıştım. Suadiye plajına çok yakındı ev. Buraya döneceğim zaman o evi sattım, parasıyla burada iki tane ev aldım. Yani Karagümrük’ten iyi para kazandık o zaman.”

Karagümrük başkanı İbrahim Sevin’in Orhan Erkmen’le yaptığı transfer görüşmesi Milliyet’ten Sami Önemli’nin objektifine yakalanmış. Doğma büyüme Karagümrüklü Fenerbahçe kaptanı Naci Erdem de görüşmede.

Daha önce Adalet’te birlikte çalışan antrenör Halil Yazıcı ve umumi kaptan Fahri Somer, orada kurdukları yıldızlara dayalı sistemi Karagümrük’te de uygulamışlardı. Galatasaray’dan Kadri Aytaç, Fenerbahçe’den Orhan Erkmen ve Turhan Bayraktutan, Beşiktaş’tan Fahrettin Cansever, Adalet’ten Gökçen Dinçer, Ankara Güneşspor’dan Zekai Selli gibi tecrübeli isimlerin yanı sıra Tarık Kutver ve Aydın Yelken gibi ilk büyük takım tecrübesini yaşayan gençlerle herkesin merakını çeken bir ekip ortaya çıkmıştı. Nitekim Karagümrük 1958-59 sezonunu (ki Profesyonel İstanbul Liginin son sezonuydu) Fenerbahçe ve Galatasaray’ın ardından üçüncü bitirdi. Burada en dikkat çekici sonuç Beşiktaş’ı 2-0 yenmesiydi. Bu maçı Orhan Erkmen şöyle hatırlıyor: “Beşiktaş’ı yenip lig üçüncüsü olduğumuz maçtan önce ben grip olmuştum. Kadri’nin de koltuğunun altında çıban çıkmış, ameliyat olmuştu. İkimiz de o halde maça çıktık ve üçer yıldız aldık.”

1958-59 İstanbul Profesyonel Ligi üçüncüsü Karagümrük takımı. Soldan sağa ayaktakiler: Kadri Aytaç, Gökçen Dinçer, Orhan Erkmen, Turhan Bayraktutan, Zekai Selli, Tarık Kutver. Oturanlar: Kadri Kartal, Aydın Yelken, Sümer Yüzer, Fahrettin Cansever, Gazanfer Utkan.

1958-59 sezonu aynı zamanda Orhan Erkmen’in futbolunun zirvesine çıktığı dönem olmuş. Milliyet gazetesinin düzenlediği yarışmada en çok puanı toplayarak ligin yıldız kralı seçilmiş. Milli Lig başladıktan sonra Akşam gazetesinin yaptığı mevkilerinin en iyi oyuncuları tasnifinde de sağ haflar arasında birinciliği almış. Bu vesileyle oynadığı mevkileri sorduğumuz zaman şöyle cevap veriyor: “Asıl mevkim sağ haftı ama iki ayaklı olduğum için sol açık bile oynadım. Yeri geldi, sağ bek ve sol bek de oynadım. Fakat en çok oynadığım mevki sağ haftı.”

Karagümrük takımının idmanında Kadri Aytaç ve Orhan Erkmen.

Yerel liglerin sona ermesinin hemen ardından başlayan Milli Ligin ilk sezonunda grubunu orta sıralarda bitirmiş Karagümrük (Ligin Şubat’ta başlaması nedeniyle takımlar iki gruba ayrılmıştı). 1959-60 sezonundaysa dikkat çekici sonuçlar almaya devam etmiş. Fenerbahçe’yi ligin ilk yarısında 2-0 yenerken ikinci yarıdaki maçta 3-3 berabere kalmış. Galatasaray’ı 1-0 yenmiş. Milli Ligdeki yolculuğu beş sezon süren Karagümrük 1962-63 sezonunda küme düşerken Orhan Erkmen de futbola nokta koymuş.

Karagümrük Fenerbahçe’yi 2-0 yendiği maça çıkarken.

“1963’e kadar Karagümrük’te oynadıktan sonra futbolu bıraktım. Yedek subaylığımı yaptım. Tuzla’da öğrenciydim. Kurada Urfa Akçale seyyar jandarma görevini çektim. Kurayı çekince bütün Urfalılar etrafımı sardı memleketine gitmek için. Okul komutanı hasta Fenerbahçeliydi. Beni spor subayı olarak okulda bırakacak dedim. Böylece Tuzla’da tamamladım yedek subaylığımı. Evim Suadiye’de, Bağdat Caddesi’ndeydi. Servisle okula gidip geliyordum. Daha sonra Pirelli şirketine girdim müfettiş olarak ve 25 sene İstanbul’da çalıştım. Daha sonra İzmir’e depo yaptılar, o zaman buraya geldim.”

Orhan Erkmen’in katıldığı 1952-53 sezonunda Karşıyaka takımı. Soldan sağa ayaktakiler: “Asker” Erdoğan, Cevat Gök, Erol Özışıkçılar, Ramazan İzgü Barlas, “Moto” Özcan Öngen, Erdoğan Heper, Suat, kaleci Mehmet Özgüzne. Oturanlar: “Arnavut” Kemal Örgev, Harun, Gökhan Nil, Orhan Erkmen.
Karşıyakalı futbolcular sahilde yürüyüşte.
Orhan Erkmen 1956’da oynanan bir Altay-Karşıyaka maçında Akın Barhan’ın koruduğu Altay kalesine gol atıyor. Arkada Kamuran onları izliyor. Arka planda Alsancak Stadının o yıllardaki anıtsal giriş kapısı görülüyor.
Fransa ve Portekiz ile karşılaşacak Milli Takım adayları, 6 Aralık 1954’te bir hazırlık maçında. Soldan sağa ayaktakiler: Mustafa Ertan (Ankara KG), Yüksel Gündüz (FB), Orhan Erkmen (KSK), Coşkun Dağlıoğlu (Altay), Mehmet Ekerbiçer (Beykoz), Turgay Şeren (GS). Oturanlar: Sabahattin Haskan (İzmir DS), Lefter Küçükandonyadis (FB), Nazmi Bilge (BJK), Naci Erdem (FB), Recep Adanır (BJK).
Fenerbahçeli Basri, Naci ve Doktor Reşat Dermanver ile.
Fenerbahçe’nin 1957’de Eskişehir Demirspor ile oynadığı maçın kadrosu (soldan sağa): Selahattin, Seracettin, Turhan, Niyazi, Nedim, Şirzat, Çetin, Avni, Can, Orhan.
Karagümrük, 1958-59 sezonunda Beşiktaş maçı için sahaya çıkıyor. Başta Orhan Erkmen, arkasında Zekai Selli, ?, Fahrettin Cansever ve Aydın Yelken.
Orhan Erkmen 28 Mart 2019’da vefat etti.

Bir Cevap Yazın

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

WordPress.com Logosu

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Twitter resmi

Twitter hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook fotoğrafı

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.